Infantylność - co to jest? Infantylizm emocjonalny, psychiczny, parafiliczny

Infantylność to pojęcie, określające tendencję danej osoby do zachowywania się jako osoba młodsza niż jest ona w rzeczywistości. Dotyczy to zarówno zachowania, jak i sposobu ubierania się, wypowiadania, myślenia. Infantylizm może być odrębnym zaburzeniem lub objawem wielu innych schorzeń i zaburzeń. Czy może być groźny i kiedy wymaga terapii?

Co to jest infantylność?

Termin infantylność ma wiele znaczeń, rozumiemy go bowiem na różnych płaszczyznach. Zwykle kojarzy się nam za zachowaniem dziecinnym i bardzo słusznie: zwykle tak właśnie jest definiowany w psychologii. Dotyczy on zarówno dzieci, jak i dorosłych. Termin infantylności (infantylizmu) pojawia się również w medycynie i seksuologii. Warto je poznać, dowiedzieć się  czym są i czy wymagają terapii.

Infantylizm psychologiczny - przyczyny, objawy, metody leczenia

Infantylizm w rozumieniu psychologicznym to myśli i zachowania pojawiające się u danej osoby, które są typowe dla osób młodszych, np. dorosła kobieta ubiera się w kolorowe sukienki, chce bawić się lalkami, śmieje się bardzo głośno, jest nietaktowna, jednym słowem, zachowuje się jak kilkuletnia dziewczynka. Poza tym, tacy ludzie żyją beztrosko, są lekkomyślni, np. chcą cała pensję wydać na rzeczy nieistotne, nie pamiętając np. że trzeba opłacić rachunki. Mają problem z podejmowaniem decyzji, może brakować im empatii i taktu, np. śmieją się na pogrzebie, mówią komuś wprost, że wygląda grubo itp. Ludzie infantylni:

1. robią wszystko, aby być  centrum uwagi,
2. są głośni,
3. mogą mieć problemy z przyjmowaniem krytyki.

Co można wymienić wśród przyczyn takiego zachowania? Jest ich bardzo wiele, mówi się o infantylizmie jako objawie wielu chorób, np. depresji lub schizofrenii. Może on również pojawić się jako odzew na silną traumę emocjonalną, np. stosowaną przemoc fizyczną czy seksualną. Z kolei infantylizm emocjonalny u dziecka może być objawem zaniedbania emocjonalnego, a w łagodnej formie również zbyt szybko przeprowadzonego treningu czystości lub pojawienia się rodzeństwa. Taki rodzaj infantylizmu może pojawić się również u nastolatków, np. młodych osób, które czują się nieakceptowane społecznie, mają niska samoocenę. W ten sposób próbują między innymi zwrócić na siebie uwagę otoczenia, zwłaszcza rodziców i opiekunów. Infantylizm może być także objawem przemijającym, np. pojawić się po spożyciu zbyt dużej ilości alkoholu lub innych środków psychoaktywnych.

W psychologii występuje również nieco inne rozumienie infantylizmu, jest to tak zwany infantylizm psychiczny, opisywany jako opóźnienie rozwoju psychoruchowego, głównie intelektualnego, obserwowane w wielu zaburzeniach, m.in. w zespole Downa, w przypadku FAS czy niepełnosprawności intelektualnej. Takie dziecko, a później dorosły człowiek zachowuje się infantylnie, jest naiwny, dziecinny, ma problemy z podejmowaniem decyzji, nie potrafi czekać na swoją kolej, brak mu odpowiedzialności oraz zwykle empatii. Może mieć także spore trudności z nawiązywaniem prawidłowych relacji międzyludzkich oraz nazywaniem i kontrolowaniem swoich emocji. W tym wypadku infantylizm oznacza zahamowanie rozwoju intelektualnego na pewnym etapie. Jest to tak zwany infantylizm wrodzony. W przypadku infantylizmu psychologicznego, emocjonalnego rozwój może postępować przy odpowiedniej stymulacji.

Jak leczyć infantylizm w rozumieniu psychologicznym? Infantylizm emocjonalny zwykle wymaga kompleksowej terapii psychologicznej. W trakcie rozmów z psychologiem wypracowane zostają metody działania oraz nieco zmieniane są schematy myślenia. Człowiek uczy się niejako życia na nowo, zaczyna patrzeć na nie bardziej odpowiedzialnie, wychodzi ze swojej roli "dziecka". Z infantylizmem psychicznym jest zwykle o wiele trudniej, nie jest bowiem możliwe, aby osobę niepełnosprawną intelektualnie wprowadzić do normy intelektualnej. Terapia w tym wypadku ma więc na celu usprawnienie funkcjonowania danej osoby, np.: przygotowanie jej do wypełniania prostych prac, np. bycia kucharzem, krawcem czy pomocą mechanika oraz wyposażenie w te umiejętności, które są jej niezbędne do względnej samodzielności, np. nauczenie robienia zakupów w taki sposób, aby wydawać pieniądze racjonalnie i na rzeczy potrzebne.

Infantylizm przysadkowy w medycynie - przyczyny, objawy, metody leczenia

Jeśli mówimy o infantylizmie w sensie medycznym, mamy na myśli tak zwany infantylizm przysadkowy, związany z zaburzeniami pracy przysadki mózgowej, której zadaniem jest wydzielanie hormonu wzrostu. Nietrudno odgadnąć objawy takiego zaburzenia: osoba chora cechuje się niskim wzrostem oraz zaburzeniami dojrzewania płciowego, a czasem zupełnym jego brakiem. Zazwyczaj jej rozwój intelektualny przebiega w normie. Co może przyczynić się do takiego stanu rzeczy, czyli zahamować działanie przysadki mózgowej? Mogą być to zaburzenia na poziomie genetycznym ale również wszelkiego typu urazy głowy, jak i nowotwory, np. guz mózgu, który uciska na przysadkę i zaburza jej pracę. Czy infantylizm przysadkowy należy leczyć? Owszem i to specjalistycznie. Chorym proponowana jest kompleksowa terapia hormonalna, która ma na celu pobudzenie działania przysadki ale i zniwelowanie negatywnych skutków tego zaburzenia, np. umożliwienie kobietom zajścia w ciążę itp.

Infantylizm seksualny - przyczyn, objawy, metody leczenia

Kolejne rozumienie infantylizmu to infantylizm seksualny, zwany również parafilicznym. Jest to typ rzadko diagnozowany, obejmuje specyficzną preferencję seksualną. Mówimy o nim, gdy dana osoba w łóżku, w trakcie stosunku chce grać rolę… dziecka. Takiego człowieka podnieca wszystko to, co związane z dzieciństwem i maluszkami: chcą być ubierani w dziecięce ubranka, np. piżamę z Myszką Miki czy Kubusiem Puchatkiem. Lubią, gdy w łóżku zamiast erotycznych gadżetów towarzyszą mu pluszaki i inne zabawki. Podniecające jest dla niego również szeptanie nie erotycznych zwrotów, a mówienie do niego jak do dziecka: dla wielu z nas może wydawać się to nie tyle podniecające, co śmieszne… Co poza tym? Głaskanie po głowie, tulenie, delikatne pieszczoty, zupełnie jak w przypadku obcowania z dzieckiem…. Tak, teraz to już nie tylko śmieszne, ale dla wielu z nas wręcz… nieprzyzwoite. Spokojnie, infantylizm seksualny rzadko lub prawie w ogóle nie jest tożsamy z pedofilią. Osoby nim dotknięte prawie w 100% czerpią przyjemność ze - specyficznego wprawdzie - obcowania płciowego jedynie z osobami dorosłymi. Co ciekawe, sam stosunek nie jest dla tych ludzi zbyt atrakcyjny, bardziej podniecające są wszelkie wyżej wymienione praktyki, które odbywają się zwykle w ramach gry wstępnej.

Pozostaje nam odpowiedzieć na pytanie: czy infantylność może być groźna? Okazuje się, że niekoniecznie, może jednak w znaczący sposób utrudnić normalne funkcjonowanie. W potocznym rozumieniu, np. infantylne dziecko, które ma 10 lat, a zachowuje się jak jego młodszy brat, który uczęszcza do przedszkola, nierzadko jest zjawiskiem rozwojowym. Starsze dziecko jest zazdrosne o młodsze, które skupia więcej uwagi rodziców i próbuje zachowywać się podobnie, tym samym apelując o zainteresowanie. Jeśli jednak dorosła osoba zachowuje się infantylnie, np. całą pensję przeznacza za zakup rzeczy nieistotnych, nie potrafi zorganizować swoich działań ani podjąć racjonalnej decyzji, warto skonsultować to ze specjalistą. Być może mamy do czynienia z jakimś zaburzeniem psychicznym, np. zaburzeniem osobowości czy nawet depresją lub początkami schizofrenii. Spokojnie, równie dobrze może być to objaw zażycia jakiś leków lub oznaka buntu, np. u nastolatków.